Milan Kundera "Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği"

Uzun bir ayrılıqdan sonra yenə buradayam... yenə bloguma qovuşmuşam : ) Bəzi problemlər səbəbindən  vaxt tapıb kitab oxuya bilmirdim. Nəhayət 4 gündür oxumaqda olduğum lakin davam etməkdə tərəddüd etdiyim kitabı bitirdim. 

İlk öncə kitab haqqında qısa məlumat verim, kitab Milan Kundera'nın ən  məşhur romanlarından biridir. Yazıçı romanı 1982-ci ildə yazmış, 1984-cü ildə isə Fransada çap etdirmişdir. 

Qeyd edim ki, roman bir-birindən fərqli amma çox əlaqəli dörd xarakterin üzərində qurulmuşdur. İnsanın var ola bilməsi üçün bütün bağlardan qurtulub,  yüngülləşməsi lazım olduğuna inanan, hətta bu yolda oğlundan belə uzaqlaşa bilən, həkim Tomas, anasının üzərindəki  təsirindən qaçaraq xilas olmağa çalışan, lakin bu səfər də Tomasa dərin bir bağlılıqla bağlanan Tereza, Böyük Yürüyüş'ə məcburu olaraq qatılan və nifrət edən, xəyanəti həyat tərzi halına gətirən rəssam Sabina, Sabina'ya və bağlı olduğunu düşündüyü dəyərlərə olan heyranlığına görə özünü təhlükəli bir səfərə atan, arvadı və qızı tərəfindən qəbul edilməyən Franz.

Romanın sonunda yazıçı hər bir xarakteri fərqli istiqamətlərə yönləndirir. Tomas yazdığı bir yazıya görə peşəsini tərk etmək məcburiyyətində qalır, Tereza daxili bağlarından xilas olur və özgürləşir, Sabina özünü sevən insanların arasında yeni bir həyat qurur, Franz isə qatıldığı səfərdə hücuma uğrayar və ölümlə qovuşur.

Qeyd etdiyim kimi kitabı oxumağa davam etməyə tərəddüd edirdim. Çünki kitabda 18+ hissələr həddindən artıq çoxdur. Təəssüf ki, bəzi yazıçılar kimi Kundera bu hissələri ustalıqla qələmə almayıb. Çünki kitabı oxuyanda bu hissələr məni diksindirdi və narahat etdi. Hətta kitabı yarımçıq qoymaq belə istədim.

P.S Romanın eyni adda Philip Kaufman tərəfindən 1988-ci ildə filmi də çəkilmişdir.  Lakin mən sizə filmə baxmağı məsləhət görmürəm.. Kitabda bu qədər 18+ səhnələr varsa təsəvvür edin film də nə qədər var))) 

Kitabdan seçdiklərim; 

~ Sadece bir tek hayat yaşadığımız için bu hayatı öncekilerle karşılaştıramaz ya da kusurlarımızı gelecekteki hayatlarımızda gideremeyiz; bu nedenle de ne istediğimizi bilmeyiz.~

~ Olaylar nasıl gelişirse öyle yaşıyoruz, önceden uyarılmaksızın, rolünü ezberlemeden sahneye çıkan bir tiyatro oyuncusu gibi.~

~ Her iki tarafı da mutlu edecek tek ilişki, duygusallığa yer vermeyen ve sevgililerden ne birinin ne de ötekinin birbirilerinin yaşamı ve özgürlüğü üzerinde hak öne sürmedikleri ilişki biçimidir~

~ Birisine merhamet duyarak sevmek, gerçekten sevmek değildir!~

~ İçinde yaşadığı yeri terk etmek isteyen kişii mutsuz kişidir.~

~ Gözü "daha yükseklerde bir yerde" olan herkes günün birinde gözünün karalabilceğini hesaba katmalıdır~ 

~ Kendisinden üstün bir güçle karşılaşan her kişi güçsüzdür ~

~ Güçlüler güçsüzleri incitemeyecek kadar güçsüz olunca, güçsüzler çekip gidecek kadar güçlü olmak zorundaydılar~

~ İhanet. Küçük yaştan başlayarak babamız; öretmenimiz bize ihanetin düşünebilecek en alçakça suç olduğunu söyleyip dururlar. Peki ama nedir ihanet? İhanet setleri yıkmak demektir. İhanet, setleri yıkmak ve bilinmeyene doğru başını alıp gitmek demekdir. ~

~ İlk ihanet onarılmazdır. Başka ihanetlerden oluşan bir zinciri harekete geçirir ve her biri bizi ilk ihanetimizden uzaklara, daha uzaklara götürür.~

~ Gürültünün iyi bir yanı var. Sözcükleri boğuyor~

~ Ölüler çocuklar kadar masumdur. Yaşam ne kadar acımasız olursa olsun, mezarlıkta hep huzur vardır. ~

~ Öldürmese bile yaşam boyu iz bırakır kazalar!!~

~ Gerçekten de, gündüz okunsun diye yazılmış kitaplar vardır, bir de sadece geceleri okunabilecek olanlar ~

~ Sevgi insanın gücünden vazgeçmesi demekdir ~

~ Yaptığımız işlere başkasının gözü değdiği an, ister istemez o göze hoş görünmeye çalışırız ve yaptığımız hiçbir şey dürüstçe olmaz~

~ Gizliliğini kaybeden her şeyini kaybetmiş demekdir ~

~ Insanlar genellikle dertlerinden kurtulmak için geleceğe kaçarlar; zamanın yoluna düşsel bir çizgi çeker, bu çizginin ötesinde o anki dert ve sıkıntılarının sona ereceğini sanırlar ~

~Aşk kabetdiyimiz yarıyı özleyişimizdir!~

~ Yürek konuştuğunda akıl karşı koymayı yakışıksız bulur ~

~ Soru, dekor bezini yırtıp bize sahnenin arkasında gizli olanı gösteren bir bıçak gibidir ~

~ Hepimiz gücü suçluyla, zayıflığı masum kurbanla özdeşleştirmeye yatkınızdır ~

Zülfü Livaneli "Leyla'nın evi"

Leyla xanım , "yalının" yeni sahibi Ömər Cevhəroğlu tərəfindən evindən  atılır və məhəllənin  uşaqlarından olan jusnalist  Yusuf'un Cihangirdəki "bekâr" evinə sığınmaq məcburiyyətində qalır. Yusuf'un sevgilisi Rukiyə ("səhnə adı ilə Roxy), Almanya'da "peep show"larda modellik etmiş, hip-hop tərzi musiqi yazaraq  yaşamağa çalışan  bir "Almancı" qızıdır. 

Leyla xanım, "yalının" yeni sahibləriylə görüşməyə çalıştığı bir gün, Ömer Bəyin atası, Kadızadə Konağı'nın əməkdar "vekilharcı",  saraylarda hizmətkarlıq edən  bir ailədən  gələn Ali Yekta Bəy ilə tanışır. 

Hər biri ayrı bir dünyadan gələn bu insanların hayatlarının kəsişməsi, onları həm özlərini həm də bir-birilərini dəyişdirəcəkləri, bəzən ağrılı, bəzən əyləncəli bir vəziyyətə salacaq.

Mən şəxsən bu kitabı çox bəyəndim. Çünki ilk dəfə idi ki, bu janrda bir kitab oxuyurdum. Hadisələr bir-birləri ilə o qədər bağlıdır ki, yazarın çıxardığı işə hamının heyran olacağına əminəm. Eyni zamanda kitab çox axıcıdır. Oxumaqdan həzz alacaqsınız. Sanki bütün hadisələr gözləriniz qarşısında yaşanır. Kitabın öyrədəcəklərini isə yazmıram, çünki yazmaqla bitməyəcək ... Yaxşısı budur bu kitabı oxuyun! Peşman olmayacaqsınız! : ) 

P.S   Kitabın dadı damağımda qaldı. Zülfü Livanelinin kitablarından oxumağı artıq qarşıma məqsəd qoydum))) 

Kitabdan seçdiklərim;

~ Bazen insan elinde olmadan, hiç istemediği durumlara sürüklenebiliyor. Daha önce aklından bile geçirmediği hadiselerin tam ortasında buluyor kendini. ~

~ Madem ki insanlar birbirine acı veriyordu, o zaman en güzel şey hayata meydan okumak ve mutlak bir yalnızlığı seçmekti. İnsan ilişkilerinde yetersizdi, eksikti..~

~ Bu dünyada her trajedi, küçük ve masum bir adımla başlar ~

~ Biraz erken ya da biraz geç ölmenin bir anlamı olmadığına göre, yaşamanın amacı neydi? Zaten yok olacak kumdan şatolar yapmak neye yarıyordu? Büyük bir mücadele içinde olan insanlar böyle şeyler düşünmüyor, kendilerini hayattaki başarılarına adıyorlardı. Ama insanın temel duygusu buydu. Yeryüzü korkusu, yaşam ürkekliği, geçici olmanın yarattığı yürek burkulması. Yani boşluk, büyük bir boşluk...~

~ Politika da aynen hayat gibi. Senden kuvvetlinin önünde eziliyorsun, senden güçsüzü de eziyorsun ~

Franz Kafka "Milenaya Mektuplar"

Kitab  Çex əsilli amma əslində, Alman ədəbiyyatının usta yazıçılarından olan  Franz Kafkanın, əsərlərini Çex dilinə çevirən, gözəl Milena Jesenka'ya duyğularını ifadə etdiyi məktublardan ibarətdir. Lakin kitab mənə bir o qədər də təsir etmədi.

Çünki kitabda Milena'nın, Kafkaya yazdığı cavabların aqibəti müəyyən deyil. Kitabın sonunda, yalnız Milena'nın yoldaşı Max Brod'a yazmış olduğu məktublar var. Bu səbəblə bu əsrarəngiz eşq əhvalatı yarımçıq qaldı  mənə. 

Qeyd edim ki, Milena ilə Kafka 1920-ci ildə tanış olublar, Milena evli və evliliyin müqəddəsliyinə inanan insandır. Kafka isə 3 dəfə nişanlanıb lakin evlilikdən qaçır. Evlilikdən qaçışına səbəb olaraq xəstəliyini göstərir, çünki vərəm xəstəsidir. Atası, Çex əsilli sonradan zəngin olmuş bir tacirdir, anası isə alman əsilli varlı bir yəhudidir. Praqada doğulmuş, Praqa Universitetində Hüquq təhsili almışdır. Eynilə digər bacıları kimi o da Alman məktəblərində oxumuşdur. 

Milena isə Vyanada yaşayır, 5 il boyu davam edən məktublaşmalarına baxmayaraq, yalnız 3 dəfə üz-üzə görüşə bilirlər. Milena'da eyni şəkildə vərəm xəstəsidir, məktublarda ortaq mövzu, qarşılıqlı sağlamlıq vəziyyətləri, havadan sudan danışmalarıdır. Yəni dərdləşirlər)) Bəzən Kafka kapriz edib küsür, bəzən də gündə bir neçə dəfə məktub göndərir. (Yəni anlayacağınız poçtalyonlar bezib bunların əlindən :D ) Amma hər ikisi də sanki birlikdə olmamaq üçün səy göstərirlər. Həm bir-birləridən vazkeçmir  həm də məsafəli davranırlar. 

Kitab  özündə sevəni, seviləni, həsrəti, qürbəti,  müharibə dövründəki yoxsulluğu əks etdirir. Çox axıcı bir kitabdır xüsusilə şəxsiyyətlərin analizləri baxımından çox faydalıdır, çox şey öyrədəcək sizə : ) 


Kitabdan seçdiklərim;

~ Uyku en suçsuz varlıktır, uykusuz insansa en suçlu varlık ~

~ Milena, öğrenciniz olmak ve durmadan yanlış yapmak isterdim ki, sizin tarafınızdan durmadan azarlanabileyim ~

~ Milena deniz gibi, içindeki su kütleleriyle deniz ne kadar güçlüyse o kadar güçlü, ama yine de ölü ve öncelikle uzaklardaki ay istediğinde, bir yanlış anlama sonucu bütün gücüyle yığılıp kalıyor. Seni tanımıyor ve gelmeni istemesi belki de gerçeği sezmesinden kaynaklanıyor. Senin gerçek varlığının gözlerini daha fazla kamaştırmayacağını seziyor; bundan emin olabilirsin. Acaba gelmek istememenin asıl nedeni bundan korkuyor olman mı güçsüz ruh? ~

~ Şeytanların tarafından işkence edilen insan farkında bile olmadan öcünü en yakınından alır ~

~ Benimsin Milena... Seni bir daha görmeyecek olsam bile... ~

~ Yıkılmasından şikayetim yok, zaten yıkılıyordu; yeniden kurulmasından şikayetim var, güçsüzlüğümden şikayetim var, doğmuş olmaktan şikayetim var, güneşin ışığından şikayetim var ~

~ Ve her şeye rağmen bazen şuna inanıyorum: Eğer mutluluktan ölünüyorsa, bu benim başıma gelmeli. Ve eğer ölüme yazgılı biri mutluluk sayesinde hayatta kalıyorsa, o zaman hayatta kalacağım ~

~ Bekleme odasıyla girilen mücadele uzun sürmez ~

~ Bunu kıskançlıktan söylemiyorum Milena, kıskanc değilim. Ya dünya çok küçük ya da biz çok büyüğüz, ne olursa olsun onu tamamen dolduruyoruz. Kimi kıskanacağım ki? ~

~ İnsan aslında nelere sahip olduğunu bilmeyen bir kapitalist ~

~ Bazen bana öyle gelyor ki, birlikte yaşamak yerine, ölmek üzere mutlu mesut yan yana uzanacağız. Fakat ne olacaksa, senin yanında olacak ~ 

~ Ben bir ölçüde iyileşmek için yalnızca huzura ihtiyacım olduğunu biliyorum, özel bir tür huzura ya da başka bir açıdan bakacak olursak, özel bir tür hzursuzluğa ~

~ Güçlü insanların da güçsüzlükleri vardır, hatta sanırım Herakles bile bir keresinde bir baygınlık geçirmiş. Fakat ben dişlerim sıkılı, senin o güpegündüz bile gördüğüm gözlerinin önünde her şeye katlanabilirim: uzaklığa, korkaklığa, endişeye, mektupsuzluğa... ~

~ Karanlık evimden çıkıp sana giden bu daracık tunelde ilerlemeyi büyük bir sevinçle denedim ve beni ben yapan her şeyi yavaş yavaş, bu belki sana doğru giden, ama birdenbire senin yerine o geçit vermeyen taşa "Lütfen yola çıkma" ya çarpan bu tunelin içine attım; şimdi, beni ben yapan her şeyle birlikte, hızla kazarak açtığım bu tuneli yavaş yavaş geri yürümek ve doldurup kapatmak zorundayım. Anlayacağın, biraz acı veriyor ama bunun üzerine bu denli ayrıntılı yazabiliyorsam, o kadar da kötü değil demektir. ~

~Hiç kimse cehennemin dibindekiler kadar temiz şarkı söyleyemez; meleklerin söylediğini sandığımız şarkı aslında onlarınkidir.~

~ İnsan bazen erken kalktığında, gerçeğin hemen yatağın yanı başında olduğuna inanır: üzerinde birkaç solmuş çiçekle bir mezar, açık, içine almaya hazır... ~

~ Seninle karşılıklı merhamet dileniyoruz; ben senden kabuğuma çekilebilmek için izin istiyorum, sen de benden ~

~ Kesin olan az şey var, asla birlikte yaşayamayacak olmamız da bunlardan biri, aynı evde, beden bedene, aynı masada, asla, aynı şehirde bile olamayacağız ~

~ Bazen insanların "neşe" kavramını nereden bulduklarını anlamıyorum, muhtemelen yalnızca üzüntünün zıddı olarak düşünülmüş ~

~ Hayatımı , kendimi zevke karşı savunarak, onu bitirmeye çalışarak geçirdim. ~

~ Son şarkımı söylüyorum. Bazısının şarkısı daha uzundur, bazısınınki daha kısa. Fakat aradaki fark yalnızca birkaç kelimeden ibarettir ~

~ Bu mektuplar sırf acıdan ibaret, acıdan geliyor, dindirilemeyecek bir acıdan, sadece acı veriyor, dindirilemeyecek bir acı, olacak şey mi - üstelik giderek artıyor bu acı. Susmak, yaşamanın tek yolu; burada da, orada da. Kederle; olsun, ne çıkar? Uykuyu daha çocuksu ve derin kılar bu. Ama acı, uykunun - ve gündüzün - içinden geçen bir sabandır, dayanılacak şey değildir bu. ~

~ Mektuplar insanın uykusunu kaçırmak için mükemmel ilaçlardır! ~

~ Belki en çok seni sevdiğimi söylediğimde de söz konusu olan gerçekten sevgi değil; sevgi, senin içimde çevirip durduğum bıçak olman~

Suzanne Collins "Alaycı kuş"

   

  Nəhayət...  Serinin son kitabı olan "Alaycı Kuş"u da bitirib silsiləni tamamlamış oldum. 

İlk iki kitabdan bir az fərqlidir mövzusu. Sanki bütün qəhrəmanları  çox yaxından tanıyırsınız bu kitabda. Xüsusilə Katniss, Peeta, Gale... hamısının duyğularını hiss edir, onlarla əsəbiləşib, onlarla xoşbəxt olur özünüzü onların yerinə qoyur, onların yerində görürsünüz. Macəra, gərginlik tərzində kitabları sevənlər mütləq oxusun bu kitabı.

Ən çox sonu necə bitəcək deyə səbirsizlənirdim. Sonu da məni qane etdi.  Bəzi hissələrdə  elə içdən hiss etdim ki, Katnissin başına gələn hadisələri... gözlərim doldu. İnsanın özü ilə necə döyüşdüyünü göstərdi mənə  Katniss. Həyatın ona oynadığı oyunlara rağmən necə həyatda qaldığını gördüm. Sevdiklərini itirməsinə, hər şeyin bir anda puç olub getməsinə, heçnəyi geri qaytara bilməməsinə rağmən "Həyat Dəvam Edir" deyir və yaşamağa davam edir. 


"Alaycı Kuş" seriyə son nöqtəni qoydu. Düzünü desəm vaxt itkisi hesab etmişdim bu serini. Çox fantastik olduğuna görə. Lakin "Alaycı Kuş"u oxudum və fikrimi dəyişdim. Yazarın seriyə verdiyi sonluq məni çox məmnun etdi. Uzun sözün qısası; "Alaycı Kuş" kitabını oxumağa dəyər!                                                                                

  Çayırın derinliklerinde, söğüdün altında,

Bir çim yatağı, yumuşacık bir yastık...
Başını yasla, uykulu gözlerini kapa,
Tekrar açtığında, güneş doğacak artık.

Burası güvenli, burası sıcak,                   
Papatyalar seni kötülüklerden koruyacak        
Burada rüyaların tatlı, arın gerçek olacak,
Burada sana olan sevgim her daim yaşayacak...

Suzanne Collins "Ateşi Yakalamak"

  Bundan öncəki blogumda Suzanne Collins'in "Açlık Oyunları" serisinin  ikinci kitabı olan "Ateşi Yakalamak""  kitabını tezliklə oxuyacağımı demişdim. Kitab çox səhifəli olmasına baxmayaraq, digərinin davamı olduğundan oxunması daha asan oldu. Yalnız digərindəki yarışma həyəcanı bu kitabda yox idi. Çünki qaydalar tamamilə dəyişdi. Iştirakçılar, bir-birləriylə yarışmaqdan çox, əməkdaşlıq və yardım etməyə başqa bir deyişlə öldürməyi deyil, yaşatmağı özlərinə məqsəd qoymuşdular. Ölənlərin çoxu sistemin yaratdığı təbii görünüşlü amma təbii olmayan fəlakətlərlə öldürüldü. Hər nə qədər bizə fantastik bir kitab kimi görünsə də getdikcə pərdə arxasından daha çox real hadisələrin irəlilədiyini düşünürəm. 

Əslində bizdə xərrac deyilik mi? Hamımız bəzilərinin əsarəti altında yaşayırıq və onlar bir döyüş qərarı çıxardığında onlar üçün döyüşürük .. Bəs qazanan? kitabda olduğu kimi ətrafda bir qazanan var amma əslində yoxdur! Eynilə Hayltmich kimi, Peeta kimi, Katniss kimi ... həyatları zəhərli ox  olur və rəhbərliyin əllərində oyuncaq olaraq istifadə edilirlər ...

Nəysə, ikinci kitabda izahat daha parlaqdır ...  bəzən yazarın detallara  çox girməsinə baxmayaraq oxumaqdan heç bezməyəcəksiniz. Hər hissənin sonunda "bu qədər də olmaz" dedirdəcək sonlarla qarşılaşacaqsınız. 

Suzanne Collins "Açlık Oyunları"

 Suzanne Collins'in 3 kitabdan ibarət olan  möhtəşəm serisinin ilk kitabı "Açlık Oyunları"

Bir zamanlar Şimali Amerika olaraq bilinən bir yerin xarabalıqları içərisində Panem xalqı yaşayırmış.  Paytaxt Capitol'un ətrafında 12 bölgə varmış. Capitol olduqca şiddətli və mərhəmətsizmiş.  Bölgələr isə bir xətt üzərində sıralanırmış. Onların hər biri hər il keçirilən Aclıq Oyunlarına qatılmaq məcburiyyətində imişlər. Müsabiqə üçün hər bir bölgədən yaşları 12 ilə 18 arası olan bir oğlan  və bir qız uşağı göndərilməli imiş.

On altı yaşlı Katniss Everdeen anası və 12 yaşındakı bacısı ilə yaşayır. Katniss oyunlarda bacısının yerinə keçərək ölüm təhlükəsini öz üzərinə götürür.  O daha əvvəl də ölümə çox yaxınlaşmışdır və bu dəfə bacısı üçün ikinci dəfə həyatda qalma mübarizəsi verəcəkdir. Həqiqətən nə anlama gəldiyini bilmədən bir yarışmacı olmuşdur. Əgər bu mübarizəni qazansa həyatda qalma şansını  başlatmış olacaq ... (Kitabın arxa qapağından)


 Bu kitabı 1 gün ərzində bitirdim və oxuyarkən heç yorulmadım.Əksinə kitabı əlimdən yerə qoya bilmirdim. Quruluşu, hekayəsi, hadisələri o qədər fərqli və o qədər gözəldir ki .. Yazar həqiqətən böyük bir iş bacarmışdır. Nə vaxt nə olacağını inanın heç təxmin belə edə bilməyəcəksiniz. Romanı fərqli, gözəl edən də elə məncə bu xüsusiyyətidir. Şübhəniz belə olmasın ki, kitabı qısa müddətdə bitirmək, sonunu bilmək istəyəcəksiniz . Serinin digər kitablarını da səbirsizliklə oxumaq istəyəcəksiniz. Mən artıq serinin ikinci kitabı olan "Ateşi Yakalamak" romanını tezliklə oxumağı planlaşdırıram.  : ) 

Murathan Mungan "Lal Masallar"

  Murathan Mungan  "Lal Masallar" kitabını 1981-89 illər arasında yazmış, üç əhvalat meydana gətirmişdir: Azər ilə Yadigar, Muradhan ilə Səlvihan, Çapar ilə Sədrəzəm.

Qeyd edim ki, başlanğıcda kitab mənə bir o qədər də maraqlı gəlmədi. Hətta biraz sıxıcı gəldi. Lakin yarımçıq qoymadım, davam etdim. Davam etdiyimə də heç peşman deyiləm başlanğıcı biraz sıxıcı gəlsə də oxumağa dəyər kitabdır.

Kitabdan seçdiklərim;

~ Kitaplardan edinilmiş bir yalnızlık değil onunki. Ama gene de kitaplardan edinilmiş yalnızlık sözcükleriyle açıklanıyor ~

~ Şu anda küçük bir incelik, yumuşak bir bakış, sevecen bir baş sallama, bir gülümseme her şeyi nasıl da çözebilir, gerginliğini giderebilir ~

~ Oysa herkes bilinçsiz bir mutluluk içinde. Yapıntı bir mutluluk bu. Gülümseyişleri bile yüzlerine yapıştırılmış gibi. Hak edilmemiş bir neşeyi yaşıyor bu insanlar. Ya da neşeye benzeyen o şeyi. O arsızlığı, o umarsızlığı. Kim bilir belki bu da bir unutma biçimidir. Bir bezginlik biçimi ~

~ Hayat diye bize yaşattıkları şey, koskoca bir sayıklama değil mi zaten? ~

- "Nedir oğul derdin? Neyin vardır? Yüreğinin gizlisinde bize aşikar etmediğin bir derdin mi var? Bu gurbet humması niye?"
- "Bilmem. Bilemem, Gurbet tutar, ırak çağırır. Hep uzak diyarlar görürüm düşlerimde. Çağırırlar beni. Sanki yazgım beni çağırır.

~ Sevgi, imkansızlığın değil, imkanların ortasında buluyor kendini. Anlamını, tarifini. İmkansızlığın ve eşitsizliğin ortasındakı sevgide kendinden başka şeyler de vardır ve çoktur ve ayırt edilmesi hayli müşküldür ~

Sabahattin Ali "Kürk Mantolu Madonna"

Hadisələr  müşahidəçi olan Rasim bəy, yaşadığı hadisələrə görə həyatının 10 ilini az qala heç bir duyğusunu paylaşmadan keçirən Raif bəy və onun naifliyini fürsət bilən ailəsi, eşq qorxusunu, etibarsızlığı, tədbirli davranaraq  saxlamağa çalışan Maria Puder ətrafında dönür.

Qeyd edim ki, kitab çox axıcı idi. Çox bəyəndim. Xüsusi olaraq da kitabın üz qapaq rəngini sevdim))

Mənim üçün bu kitabda xarakterləri tanımaq hadisələrdən daha əhəmiyyətli idi. Kitabın başlarında "bir insana başqalarından yaxın olmanın qüruru" ndan bəhs edilir. Raif Əfəndini o içinə qapalı, səssiz hallarıyla, Maria Puder'i cəsur amma bu cəsurluğunun arxasına gizlənən qorxaqlığıyla tanıdıqca bu qüruru bir az mən də hiss etdim.

Kitabdan seçdiklərim;

~ Dibinde bir ejderhanın yaşadığı bilinen bir kuyuya inecek bir kahraman bulmak, muhakkak ki, dibinde ne olduğu hiç bilinmeyen bir kuyuya inmek cesaretini gösterecek bir insan bulmaktan daha kolaydır~

~ İnsanlara ne kadar çok muhtaç olursam onlardan kaçmak ihtiyacım da o kadar artıyordu..~

~ Nedense, hayatta bir müddet beraber yürüdüğümüz insanların başına bir felaket geldiğini, herhangi bir sıkıntıya düştüklerini görünce bu belaları kendi başımızdan savmış gibi ferahlık duyar ve o zavallılara, sanki bize de gelebilecek belaları kendi üstlerine çektikleri için, alaka ve merhamet göstermek isteriz~

~ İnsan tahammül edemeyeceğini zannettiği şeylere pek çabuk alışıyor ve katlanıyor~

~ Bir kadın herhangi bir şekilde hoşuma gidince ilk yaptığım iş ondan kaçmak olurdu. Karşı karşıya geldiğim zaman her hareketimin, her bakışımın sırrımı meydana vuracağından korkar, tarif edilmesi imkansız, adeta boğucu bir utanma ile dünyanın en zavallı bir insanı haline gelirdim. Hayatımda hiç bir kadının, hatta annemin bile gözlerine dikkatle baktığımı hatırlamıyorum~

~ Dünyada bana hiçbir şey, tabiattan melül bir insanın zorla gülmeye çalışması kadar acı gelmemişdir~

~ Yaşamak tabiatın en küçük kımıldanışlarını sezerek, hayatın sarsılmaz bir mantık ile akıp gidişini seyrederek yaşamak; herkesten daha çok, daha kuvvetli yaşadığını, bi ana bir ömür kadar çok hayat doldurduğunu bilerek yaşamak... Ve bilhassa bütün bunları anlatacak bir insanın mevcut olduğunu düşünerek, onu bekleyerek yaşamak..~

~ Hayatta yalnız kalmanın esas olduğunu hala kabul edemiyor musunuz? bütün yakınlaşmalar, bütün birleşmeler yalancıdır. İnsanlar ancak muayyan bir hadde kadar birbirilerine sokulabilirler, üst tarafını uydururlar; ve günün birinde hatalarını anlayınca, yeislerinden her şeyi bırakıp kaçarlar. Halbuki mümkün olanla kanaat etseler, hayallerindekini hakikat zannetmekten vazgeçseler bu böyle olmaz. Herkes tabii olanı kabul eder, ortada ne hayal sükutu, ne inkisar kalır... Bu halimizle hepimiz acınmaya layıkız; ama kendi kendimize acımalıyız. Başkasına merhamet etmek, ondan daha kuvvetli olduğunu zannetmektir ki, ne kendimizi bu kadar büyük, ne de başkalarını bizden daha zavallı görmeye hakkımız yoktur...~

~ Kaybedilen en klymetli eşyanın, servetin, her türlü dünya saadetinin acısı zamanla unutuluyor. Yalnız kaçırılan fırsatlar asla akıldan çıkmıyor ve her hatırlayışta insanın içini sızlatıyor. Bunun sebebi herhalde, "Bu öyle olmayabilirdi" düşüncesi, yoksa insan mukadder telakki ettiği şeyleri kabule her zaman hazırız~